شروط حضور دانش بنیان ها در معادن

در گفت وگو با زندگی نیوز مطرح شد؛

یک تحلیلگر ارشد بازار های جهانی معدن و صنایع معدنی شروط حضور شرکت های دانش بنیان ها را اعلام کرد و گفت: اگر تامین نقدینگی که باعث 70 درصد مشکلات است به درستی مرتفع شود، قطعا دانش بنیان ها قادر به انجام تولید و یا انتقال تکنولوژی و همچنین مهندسی معکوس هستند.

کیوان جعفری طهرانی کارشناس معدن و تحلیلگر ارشد بازار های جهانی معدن و صنایع معدنی در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری زندگی نیوز گفت: برخی از معادن بزرگ دولتی مانند چادرملو و سنگ آهن مرکزی ایران دچار پیری شده اند. شایان ذکر است که وضعیت معدن گل گهر کمی بهتر است، همچنین منظور از سنگ آهن مرکزی معدن چغارت بافق است؛ چرا که معدن سه چاهون طی چند سال اخیر به بهره برداری مناسب رسیده است.

وی ادامه داد: متاسفانه معادن اصلی چادرملو و چغارت پیر شده اند و تنها راه برخورد با این قضیه کشف ذخایر جدید است. البته لازم به ذکر است که این معادن عمق 100 متر را رد کرده اند و به صورت روباز از آنها برداشت شده است. زمانی که به این عمق می رسیم، ادامه برداشت در صورت داشتن ذخیره به صورت زیر زمینی مهیا است، اما ما تکنولوژی و ماشین آلات مناسب برای این نوع برداشت را در اختیار نداریم.

جعفری طهرانی در ادامه اظهار کرد: به عنوان مثال زمانی که آقای دکتر کرباسیان رییس ایمیدرو بود، ذخیره ای در استان کرمان کشف شد که در عمق 500 متری قرار دارد. این ذخیره را به عنوان منبع برداشت برای گل گهر می توانستیم در نظر بگیریم، اما ما برای برداشت در این عمق فاقد ماشین آلات و تکنولوژی لازم بودیم.

چرایی ضعف در صنعت معدن

وی تصریح کرد: در سال های گذشته برای غلبه بر مشکل کمبود قطعات ماشین آلات اقدام به مهندسی معکوس شده است. این امر کمی هزینه های ساخت را در ابتدا افزایش می دهد، اما در ادامه تولید قطعات برای این ماشین آلات با توجه به موارد متعدد استفاده آنها توجیه اقتصادی خواهد یافت؛ به عنوان مثال حتی گل گهر پا را فراتر گذاشت و اقدام به ساخت دامپ تراک کرد، اما همچنان محدودیت هایی وجود دارد که اجازه نمی دهد از یک تناژی به بالاتر ساخته شود.

این تحلیلگر ارشد بازار های جهانی معدن و صنایع معدنی اظهار کرد: دامپ تراک های سنگین معمولا 100 درصد دیزل نیستند و موتور های الکتریکی دارند که ساخت آنها در حالت عادی در کشور ممکن نیست. تحریم ها نیز باعث شده است که نتوانیم این قطعات را وارد کنیم و قیمت ارز هم که معضلی دیرینه است.

وی ادامه داد: فراموش نکنیم که پروژه های اکتشاف در خیلی از کشور ها صرفا توسط دولت آن کشور اتفاق نمی افتد، بلکه سرمایه گذاران خارجی نیز در این نوع پروژه ها همکاری دارند. اما در کشور ما به واسطه تحریم ها این مورد محقق نمی شود. جمیع موارد ذکر شده باعث شده است که ما در زمینه توسعه تکنولوژی معادن دچار ضعف شویم.

توسعه وسیع صنعت فولاد در سایه کمبود انرژی 

جعفری طهرانی در خصوص افزایش حجم تولید فولاد به 32 میلیون تن گفت: خیز بلند تولید فولاد در ایران حقیقت دارد و حجم حدودا 5 درصد در سال 1402 به تولید افزوده شده است. قابل ذکر است، همانطور که آقای دکترسبحانی رییس انجمن فولاد گفته است اگر ما کسری انرژی نداشتیم می توانستیم به تولید 40 میلیون تن فولاد در سال نیز برسیم.

وی ادامه داد: با همین میزان تولید ما در رتبه دهمین تولید کننده فولاد در دنیا هستیم، اما لازم است که برای بدست آوردن برتری و حفظ جایگاه خود در بازار جهانی برای کمبود انرژی تمهیداتی اندیشیده شود. این کمبود انرژی سال به سال حادتر خواهد شد، هرچند در سال 1402 این کسری با مدیریت خوب کارخانجات و دولت کمتر از سال قبل موجب آسیب به تولید شد، اما لازم است این مسیله را به صورت پایه ای حل کنیم.

دانش بنیان ها و تولید

جعفری طهرانی در خصوص حل مشکلات تولید مواد معدنی با استفاده از پتانسیل دانش بنیان ها گفت: جدای از توان فنی دانش بنیان ها نباید فراموش کنیم که مشکل اصلی در تمام پروژه های کشور تامین نقدینگی است. در زمینه دانش فنی تولید فولاد با وجود اینکه فعلا فولاد سبز تولید نمی کنیم، اما مشکلی در توسعه تولید نداریم.

وی ادامه داد: هم اکنون مشکل شرکت های دانش بنیان نقدینگی است وگرنه کار که از تولید تسلیحات پیشرفته ای که هم اکنون می سازیم سخت تر نیست. مشکل فعلی تامین نقدینگی است و باید دست به دست هم راه حلی برای افزایش ارزآوری و تامین نقدینگی فراهم کنیم. شرکت های دانش بنیان هم اکنون قادر به تامین منابع از بانک ها نیز نیستند، چرا که خود بانک ها هم مشکل دارند.

این کارشناس صنایع معدنی در پایان تصریح کرد: تولید تکنولوژی مشکل بزرگی نیست؛ چرا که مشکلات تکنولوژی در نهایت 30 درصد گره تولید را شامل می شود. اگر تامین نقدینگی که باعث 70 درصد مشکلات است به درستی مرتفع شود، قطعا دانش بنیان ها قادر به انجام تولید و یا انتقال تکنولوژی و همچنین مهندسی معکوس هستند.

شروط حضور دانش بنیان ها در معادن