برای تماشای تصاویر این دوربین به 400 تلویزیون 4K نیاز دارید / عکس

غزال زیاری: پس از دو دهه تلاش بی وقفه، بزرگ ترین دوربین نجومی دنیا هفته گذشته از کالیفرنیا به شیلی منتقل شد و در قلب رصدخانه Vera C. Rubin قرار گرفت تا بر قله کوه سررو پاچون در شیلی حکمرانی می کند.

منتقل کردن این دوربین، آخرین بخش اصلی در تکمیل تلسکوپ نقشه برداری سیمونی رصدخانه روبین است که درنهایت بعد از چند ماه آزمایش دقیق، روی آن نصب خواهد شد.

انتقال پردردسر انتقال دوربین

در طول 20 سال اخیر، دانشمندان در آزمایشگاه ملی شتاب دهنده SLAC کالیفرنیا، مشغول به ساخت این دوربین بودند و از همان ابتدا می دانستند که انتقال موفقیت آمیز و ایمن آن که ابعادی به اندازه خودروهای شاسی بلند دارد، به محل رصدخانه در قله کوهی در رشته کوه آند شیلی، کار ساده ای نخواهد بود.

وزن این دوربین حدود 3 تن است و دهانه اش بیش از 1٫5 متر گشودگی دارد؛ این بزرگ ترین دوربینی است که تاکنون برای کاربردهای نجومی ساخته شده و از همین رو دانشمندان برای به حداقل رساندن خطر انتقال این دوربین 168 میلیون دلاری، در سال 2021 طی تمرین دقیق و برنامه ریزی شده ای، یک دستگاه دوربین آنالوگ را با همین ابعاد به شیلی منتقل کردند. این شبیه ساز دارای یک دیتالاگر (ثبت کننده داده) برای ثبت شرایطی بود که در جریان این سفر پراسترس تجربه می شد.

مارگوا لوپز، مهندس مکانیک SLAC و مسیول برنامه ریزی برای ارسال این دوربین گفت: «حمل ونقل چنین تجهیزات ظریفی در سراسر دنیا دربرگیرنده ریسک های فراوانی است. کار مونتاژ دوربین در طول ده سال طول کشید و این تلاش ها با ده ساعت پرواز و طی کردن جاده خاکی پرپیچ وخمی تا بالای کوه به اوج خود رسید؛ مهم ترین نکته این بود که این کارها را درست انجام دهیم؛ اما ازآنجایی که در این زمینه تجربه کسب کرده بودیم و به داده های حمل دوربین آنالوگ آزمایشی دسترسی داشتیم، مطمین بودیم که می توانیم دوربین را ایمن و سالم به رصدخانه برسانیم.»

در روز چهاردهم ماه می، این دوربین به فرودگاه سانفرانسیسکو منتقل شد تا سوار بر هواپیمای باری بویینگ 747 به سمت شیلی پرواز کند. این پرواز، روز بعد در فرودگاه بین المللی سانتیاگوی شیلی که نزدیک ترین فرودگاه به رصدخانه روبین با توانایی میزبانی از چنین هواپیمای بزرگی بود، به زمین نشست.

عصر روز بعد، دوربین و کاروان همراه آن که متشکل از 9 کامیون بودند، به پای کوه سررو پاچون رسیدند و صبح فردا، با طی کردن جاده خاکی پرپیچ وخم، مسافت 35 کیلومتری تا نوک قله را در مدت 5 ساعت طی کردند و دوربین را به نوک قله کوه که در ارتفاع 2713 متری بالاتر از سطح دریا قرار دارد، رساندند.

کوین ریل، دانشمند رصدخانه روبین دراین باره گفت: «ما می خواستیم خاطرجمع شویم که دوربین در شرایطی ایده آل و سالم به رصدخانه می رسد.» در نهایت بازرسی های نهایی، تایید کرد که در طول این سفر طولانی، مشکل غیرمنتظره ای برای دوربین پیش نیامده است.

ریل ادامه داد: «نشانه های اولیه، ازجمله داده های جمع آوری شده با ثبت کننده های داده، شتاب سنج ها و حسگرهای ضربه نشان می دهد که این عملیات موفقیت آمیز بوده.»

زمان آغاز به کار دوربین در رصدخانه

بی تردید رسیدن موفق و امن دوربین به رصدخانه، آرامش و هیجان زیادی را نه تنها برای دانشمندان و مهندسانی که روی این پروژه کار می کردند، بلکه برای نسلی از ستاره شناسانی که مشتاقانه منتظر اولین نور رصدخانه هستند به همراه خواهد داشت. قرار بر این است که این رصدخانه در اواخر سال آینده میلادی، چشمانش را به آسمان بگشاید و هر چند شب یک بار با ثبت پانورامایی از آسمان جنوبی، حدود 37 میلیارد جرم را فهرست بندی کند. با این توانایی می توان مطالعات مهمی از جهان هستی انجام داد. این پروژه Legacy Survey of Space and Time (بررسی میراث فضا و زمان یا به اختصار LSST) نام دارد و دوربین هم با همین نام، نام گذاری شده است.

ویکتور کرابندام، مدیر پروژه LSST در این باره گفته است: «رسیدن دوربین به قله، آخرین قطعه اصلی این پازل بود. با ورود تمام اجزای تلسکوپ روبین به محل رصدخانه، حالا با دوربین LSST در حال حرکت به سمت علم تحول آفرینی هستیم.»

وضوح عجیب عکس های LSST

دوربین LSST در سال 2020 با ثبت بزرگ ترین تک عکس با دوربین دیجیتال غول پیکر، رکوردی جهانی را ثبت کرد. دانشمندان می گویند تنها یکی از تصاویر 3200 مگاپیکسلی آن نیاز به 378 دستگاه تلویزیون 4K با کیفیت فوق العاده بالا داشته و وضوح تصویر آن قدر خوب است که در تصاویر ثبت شده با این دوربین می توان توپ گلفی را از فاصله 25 کیلومتری تشخیص داد.

ستاره شناسان امیدهای زیادی دارند تا با دسترسی به داده های این بررسی 10 ساله، بتوانند به سرنخ هایی در مورد ماهیت ماده تاریک و انرژی تاریک که روی هم بیش از 90 درصد محتوای عالم را تشکیل می دهند و هنوز مستقیماً شناسایی نشده اند، دست بیابند.

مهم تر از همه، دوربین LSST به جست وجو و مطالعه درباره نشانه های عدسی گرانشی ضعیف خواهد پرداخت. عدسی گرانشی، پدیده ای کیهانی است که با منحرف شدن نور کهکشان های پس زمینه توسط اجرام سنگینی مانند خوشه های کهکشانی عظیم رخ می دهد. ستاره شناسان با مطالعه این ساختارهای عدسی می توانند نحوه توزیع ماده تاریک را در داخل و اطراف کهکشان عدسی ترسیم کنند.

استیون کان، مدیر رصدخانه روبین و اخترفیزیک دان دانشگاه استنفورد کالیفرنیا دراین باره گفته است: «امیدواریم که رصدخانه ما بتواند اکتشافات زیادی انجام دهد و به اطلاعاتی دست بیابد که قبلاً حتی از وجود آن ها خبر نداشتیم.»

منبع: space

54321

برای تماشای تصاویر این دوربین به 400 تلویزیون 4K نیاز دارید / عکس