تاریخ در آنتالیا و بدروم

سفر به سواحل فیروزه ای ترکیه به ویژه شهرهای آنتالیا و بدروم تنها تجربه ای از آفتاب دریا و تفریحات ساحلی نیست. این دو نگین درخشان مدیترانه و اژه دروازه هایی به سوی گذشته ای پرفراز و نشیب هستند که تاریخ هزاران ساله منطقه را در دل خود جای داده اند. بسیاری از گردشگران و علاقه مندان به تاریخ در کنار لذت بردن از زیبایی های طبیعی کنجکاوند تا ریشه های عمیق این شهرها را بشناسند و بدانند چه تمدن ها و امپراتوری هایی بر این سرزمین ها حکم رانده اند. شناخت پیشینه تاریخی آنتالیا و بدروم به درک بهتر فرهنگ و هویت امروزی آن ها کمک می کند و لایه های جدیدی به تجربه سفر می افزاید. این محتوا به شما کمک می کند تا با گشت و گذار در تاریخ غنی این دو شهر سفری عمیق تر و آگاهانه تر به قلب گذشته ترکیه داشته باشید و از دیدن آثار باستانی آن ها لذت بیشتری ببرید.

اهمیت تاریخی آنتالیا و بدروم

آنتالیا و بدروم هر دو به دلیل موقعیت جغرافیایی استراتژیک خود در سواحل جنوبی و جنوب غربی آناتولی از دیرباز کانون تمدن ها و مراکز تجاری مهمی بوده اند. قرار گرفتن بر سر راه های دریایی مدیترانه و اژه این شهرها را به اهدافی ارزشمند برای امپراتوری های بزرگ تبدیل کرده بود. بقایای باستانی فراوانی که امروزه در این مناطق یافت می شوند گواه تاریخ چندلایه و پرباری هستند که از دوران پیش از میلاد مسیح آغاز شده و تا عصر حاضر ادامه یافته است. این اهمیت تاریخی نه تنها از نظر باستان شناسی و مطالعات تمدنی حائز اهمیت است بلکه از منظر فرهنگی نیز لایه های مختلفی از تأثیرات یونانی رومی بیزانسی سلجوقی و عثمانی را به نمایش می گذارد.

تاریخ شهر آنتالیا

آنتالیا در دوران باستان

منطقه اطراف آنتالیای امروزی در دوران باستان بخشی از مناطق پامفیلیا (Pamphylia) و لیکیه (Lycia) محسوب می شد که میزبان شهرهای باستانی مهمی نظیر پرگه (Perge) ترمسوس (Termessos) و سیده (Side) بود. خود شهر آنتالیا در حدود سال 150 پیش از میلاد توسط آتالوس دوم (Attalus II) پادشاه پرگامون (Pergamon) تأسیس شد و به نام او «آتالیا» (Attaleia) نام گرفت. هدف از تأسیس این شهر ایجاد یک بندرگاه مهم برای پادشاهی پرگامون بود. این منطقه پیش از تأسیس شهر نیز سکونتگاه هایی داشته اما تأسیس توسط آتالوس نقطه عطفی در تاریخ آن به شمار می رود و زیربنای شهر امروزی را پی ریخت.

آنتالیا در عصر روم و بیزانس

پس از فروپاشی پادشاهی پرگامون آتالیا در سال 133 پیش از میلاد تحت کنترل جمهوری روم درآمد. در دوران امپراتوری روم این شهر به یک بندر پر رونق تبدیل شد و اهمیت تجاری و نظامی آن افزایش یافت. بازدید امپراتور هادریانوس از شهر در سال 130 میلادی رویداد مهمی بود که منجر به ساخت دروازه یادبودی به افتخار او شد که امروزه همچنان پابرجاست. با تقسیم امپراتوری روم آنتالیا بخشی از امپراتوری روم شرقی یا بیزانس شد. در این دوران شهر اهمیت خود را حفظ کرد اما با آغاز حملات اعراب در قرن هفتم میلادی دوره رکودی را تجربه کرد و استحکامات دفاعی آن تقویت شد. دوران بیزانس شاهد ساخت کلیساها و بناهای مذهبی متعددی در منطقه بود.

حکومت سلجوقیان بر آنتالیا

در اواخر قرن یازدهم میلادی ترک های سلجوقی حملات خود را به آناتولی آغاز کردند و در نهایت در سال 1207 میلادی پس از چندین تلاش شهر آنتالیا توسط غیاث الدین کیخسرو اول (Ghiyath al-Din Kaykhusraw I) سلطان سلجوقیان روم فتح شد. فتح آنتالیا توسط سلجوقیان نقطه عطفی در تاریخ شهر بود. آن ها شهر را بازسازی کرده و به یک مرکز تجاری و بندری مهم در قلمرو خود تبدیل کردند. در این دوره بناهای مهمی با معماری سلجوقی در شهر ساخته شد که برجسته ترین آن ها مناره ییولی (Yivli Minare) است که به نماد آنتالیا تبدیل شده است. سلجوقیان با تشویق تجارت و ایجاد امنیت رونق اقتصادی را به شهر بازگرداندند.

آنتالیا در دوره عثمانی

پس از فروپاشی حکومت سلجوقیان روم منطقه آنتالیا ابتدا تحت کنترل امیرنشین های محلی به نام تکه (Teke) قرار گرفت. سرانجام در اوایل قرن پانزدهم میلادی شهر آنتالیا توسط امپراتوری عثمانی فتح و ضمیمه قلمرو آن ها شد. در دوره عثمانی آنتالیا همچنان به عنوان یک بندر مهم و مرکز اداری برای منطقه تکه به حیات خود ادامه داد. ساخت و سازهای جدیدی در شهر صورت گرفت و بافت تاریخی کاله ایچی (Kaleiçi) که هسته اصلی شهر قدیمی است شکل نهایی خود را به خود گرفت. هرچند آنتالیا در دوره عثمانی به اندازه برخی دیگر از شهرهای امپراتوری در کانون توجه نبود اما نقش حیاتی خود را به عنوان یک بندر منطقه ای حفظ کرد.

تاریخ شهر بدروم

بدروم باستان هالیکارناسوس

شهر بدروم امروزی بر روی ویرانه های شهر باستانی هالیکارناسوس (Halicarnassus) بنا شده است. هالیکارناسوس در ابتدا یک سکونتگاه کاریایی بود که بعدها توسط مهاجران دوریایی یونانی گسترش یافت. در قرن چهارم پیش از میلاد این شهر به پایتخت ساتراپی کاریا (Caria) در امپراتوری هخامنشی تبدیل شد. مشهورترین حاکم هالیکارناسوس ماسولوس (Mausolus) بود که در دوران او شهر به اوج شکوفایی رسید. او و همسرش آرتمیسیا (Artemisia) شهر را با بناهای باشکوهی آراستند و هالیکارناسوس به یک مرکز مهم فرهنگی و هنری در منطقه اژه تبدیل شد.

مقبره هالیکارناسوس

یکی از شاهکارهای معماری جهان باستان و نماد شهر هالیکارناسوس مقبره ماسولوس بود که به دستور همسر و خواهرش آرتمیسیا پس از مرگ او ساخته شد. این بنا به اندازه ای باشکوه و عظیم بود که نام ماسولوس (Mausolus) به ریشه کلمه «موزولئوم» (Mausoleum) در زبان های اروپایی تبدیل شد که به معنای آرامگاه بزرگ و باشکوه است. مقبره هالیکارناسوس به عنوان یکی از عجایب هفت گانه جهان باستان شهرت یافت. این بنا متأسفانه بر اثر زمین لرزه ها در طول قرون وسطی تخریب شد اما بقایای آن و توصیفات مورخان باستانی اطلاعات ارزشمندی درباره عظمت آن ارائه می دهند.

بدروم در دوره شوالیه های سنت جان

پس از تخریب مقبره هالیکارناسوس و در دوران قرون وسطی شهر باستانی اهمیت خود را از دست داد. در قرن پانزدهم میلادی شوالیه های سنت جان (Knights Hospitaller) که مقر اصلی آن ها در جزیره رودس (Rhodes) بود کنترل منطقه را به دست گرفتند. آن ها برای دفاع از قلمرو خود در برابر امپراتوری عثمانی اقدام به ساخت قلعه ای مستحکم در محل بندر هالیکارناسوس کردند. این قلعه که امروزه به نام قلعه سنت پیتر (Castle of St. Peter) یا قلعه بدروم شناخته می شود با استفاده از سنگ ها و قطعات معماری به جا مانده از مقبره ماسولوس و سایر بناهای باستانی ساخته شد که نشان دهنده اهمیت استراتژیک و همچنین استفاده مجدد از مصالح ساختمانی در آن دوران است.

بدروم تحت حکمرانی عثمانی

در سال 1522 میلادی سلطان سلیمان قانونی (Suleiman the Magnificent) پس از فتح جزیره رودس قلعه و شهر بدروم را نیز از شوالیه های سنت جان پس گرفت و این منطقه به بخشی از امپراتوری عثمانی تبدیل شد. در دوره عثمانی بدروم اهمیت نظامی و تجاری گذشته خود را تا حدی از دست داد و بیشتر به عنوان یک بندر کوچک و مرکز ماهیگیری شناخته می شد. این وضعیت تا حدودی باعث شد که بقایای باستانی شهر کمتر مورد دستکاری قرار گیرند. بدروم برای قرون متمادی تحت حاکمیت عثمانی باقی ماند تا اینکه پس از جنگ جهانی اول و فروپاشی امپراتوری عثمانی بخشی از جمهوری ترکیه مدرن شد.

جاهای دیدنی تاریخی آنتالیا

دروازه هادریانوس

دروازه هادریانوس یکی از زیباترین و سالم ترین بناهای باستانی در مرکز شهر آنتالیا (کاله ایچی) است. این دروازه در سال 130 میلادی به افتخار ورود امپراتور روم هادریانوس به شهر آتالیا ساخته شد. دروازه دارای سه طاق سنگی است که بر روی ستون هایی قرار گرفته اند و با نقوش و کتیبه هایی تزئین شده بودند. این بنا نه تنها یک اثر معماری باشکوه از دوران روم است بلکه به عنوان یکی از ورودی های اصلی به شهر قدیمی کاله ایچی پلی میان گذشته و حال آنتالیا محسوب می شود و بازدیدکنندگان را به قلب تاریخ شهر هدایت می کند.

شهر قدیمی کاله ایچی

کاله ایچی به معنای «درون قلعه» هسته تاریخی شهر آنتالیا است که در اطراف بندر قدیمی آن شکل گرفته است. این منطقه با کوچه های باریک و سنگ فرش شده خانه های سنتی با معماری عثمانی و بقایای دیوارهای شهر باستانی احاطه شده است. در کاله ایچی می توان آثاری از دوران روم بیزانس سلجوقی و عثمانی را در کنار هم مشاهده کرد. مناره ییولی دروازه هادریانوس و بخش هایی از دیوارهای شهر از جمله مهم ترین دیدنی های این منطقه هستند. قدم زدن در کاله ایچی تجربه ای فراموش نشدنی از تاریخ زنده آنتالیا را به بازدیدکنندگان ارائه می دهد.

آمفی تئاتر آسپندوس

هرچند آمفی تئاتر آسپندوس (Aspendos) در فاصله حدود 40 کیلومتری شرق آنتالیا قرار دارد اما یکی از مهم ترین و مشهورترین بناهای تاریخی مرتبط با منطقه آنتالیا و از شاهکارهای معماری رومی در آناتولی محسوب می شود. این تئاتر در قرن دوم میلادی ساخته شده و به دلیل حفظ فوق العاده خوب سازه اصلی و به خصوص صحنه آن شهرت جهانی دارد. آکوستیک بی نظیر تئاتر آسپندوس باعث شده است که امروزه نیز برای برگزاری کنسرت ها و رویدادهای فرهنگی مورد استفاده قرار گیرد. بازدید از این آمفی تئاتر بزرگ درکی عمیق از شکوه و عظمت معماری دوران روم باستان به دست می دهد.

جاهای دیدنی تاریخی بدروم

قلعه سنت پیتر بدروم

قلعه سنت پیتر برجسته ترین نماد شهر بدروم است که بر روی یک شبه جزیره کوچک در کنار بندر ساخته شده است. این قلعه در قرن پانزدهم میلادی توسط شوالیه های سنت جان ساخته شد و یکی از نمونه های برجسته معماری نظامی قرون وسطایی است. جالب توجه است که در ساخت این قلعه از سنگ ها و قطعات معماری به جا مانده از مقبره هالیکارناسوس استفاده شده است که نشان دهنده ارتباط مستقیم آن با تاریخ باستانی شهر است. امروزه قلعه بدروم میزبان موزه باستان شناسی زیر آب بدروم است که مجموعه ای بی نظیر از یافته های باستان شناسی از کشتی های غرق شده در دریای اژه را به نمایش می گذارد.

آمفی تئاتر باستانی بدروم

آمفی تئاتر باستانی بدروم یکی دیگر از یادگارهای دوران باستان در این شهر است. این تئاتر که در دامنه تپه ای مشرف به شهر و بندر قرار دارد در ابتدا در دوره هلنیستی (حدود قرن چهارم پیش از میلاد) ساخته شده و سپس در دوره روم بازسازی و گسترش یافته است. این آمفی تئاتر ظرفیت چندین هزار تماشاگر را داشته و مکانی برای اجرای نمایش ها و رویدادهای عمومی بوده است. امروزه این تئاتر باستانی به خوبی حفظ شده و گاهی اوقات برای برگزاری رویدادهای فرهنگی و هنری مورد استفاده قرار می گیرد. بازدید از آن علاوه بر مشاهده یک بنای تاریخی منظره ای پانورامیک و زیبا از شهر بدروم و قلعه آن را نیز به ارمغان می آورد.

بقایای مقبره هالیکارناسوس

محل دقیق مقبره هالیکارناسوس یکی از عجایب هفت گانه جهان باستان امروزه در مرکز شهر بدروم قرار دارد. هرچند خود بنای عظیم مقبره قرن ها پیش تخریب شده است اما بقایای پی ها و بخش هایی از سازه اصلی به همراه قطعات مجسمه ها و تزئینات معماری که در محل نگهداری می شوند یا به موزه های دیگر (مانند موزه بریتانیا) منتقل شده اند همچنان قابل بازدید هستند. این سایت تاریخی به بازدیدکنندگان اجازه می دهد تا عظمت و مقیاس بنای اصلی را تصور کنند و با یکی از مهم ترین سازه های باستانی جهان آشنا شوند. این مکان یادآور دوران اوج شهر هالیکارناسوس تحت حکمرانی ماسولوس است.

قدمت شهرهای آنتالیا و بدروم چقدر است؟

هر دو شهر ریشه های عمیقی در دوران باستان دارند. آنتالیا در حدود 150 سال پیش از میلاد تأسیس شد در حالی که هالیکارناسوس (بدروم باستان) قدمتی چند قرن قدیمی تر به عنوان یک سکونتگاه کاریایی و سپس یونانی دارد.

کدام شهر آنتالیا یا بدروم قدمت بیشتری دارد؟

به طور کلی بدروم (هالیکارناسوس باستان) به دلیل وجود سکونتگاه های کاریایی و یونانی پیش از تأسیس رسمی آنتالیا قدمت بیشتری دارد.

مهمترین دوران تاریخی آنتالیا کدام است؟

دوران روم و بیزانس به دلیل تبدیل شدن به بندر مهم و دوران سلجوقی به دلیل احیای شهر پس از رکود بیزانس از مهم ترین دوره های تاریخی آنتالیا محسوب می شوند.

مهمترین دوران تاریخی بدروم کدام است؟

دوران حکمرانی ماسولوس در عصر باستان به دلیل ساخت مقبره هالیکارناسوس و دوران شوالیه های سنت جان به دلیل ساخت قلعه از مهم ترین دوره های تاریخی بدروم هستند.

بنای تاریخی مقبره هالیکارناسوس چرا شهرت دارد؟

مقبره هالیکارناسوس به دلیل عظمت و زیبایی معماری خود به عنوان یکی از عجایب هفت گانه جهان باستان شناخته شده است.

جاهای دیدنی تاریخی اصلی در مرکز آنتالیا کجاست؟

جاهای دیدنی تاریخی اصلی در مرکز آنتالیا شامل دروازه هادریانوس و شهر قدیمی کاله ایچی است.

جاهای دیدنی تاریخی اصلی در بدروم کجاست؟

جاهای دیدنی تاریخی اصلی در بدروم شامل قلعه سنت پیتر آمفی تئاتر باستانی بدروم و بقایای مقبره هالیکارناسوس است.

چه امپراطوری هایی بر آنتالیا حکومت کرده اند؟

امپراتوری هایی که بر آنتالیا حکومت کرده اند شامل پادشاهی پرگامون جمهوری و امپراتوری روم امپراتوری بیزانس سلجوقیان روم و امپراتوری عثمانی هستند.

چه امپراطوری هایی بر بدروم حکومت کرده اند؟

حاکمان بدروم شامل کاریایی ها هخامنشیان یونانیان رومیان بیزانسی ها شوالیه های سنت جان و امپراتوری عثمانی بوده اند.

قلعه بدروم چه پیشینه تاریخی دارد؟

قلعه بدروم در قرن پانزدهم میلادی توسط شوالیه های سنت جان برای دفاع در برابر عثمانی ها ساخته شد و در ساخت آن از سنگ های مقبره هالیکارناسوس استفاده شده است.