رشد 250 درصدی نرخ خرید تضمینی گندم در دولت سیزدهم

با توجه به اینکه گندم یک کالای استراتژیک در کشور است، اعلام به موقع قیمت خرید تضمینی و قیمت مناسب برای بهبود وضعیت تولید و امنیت غذایی اهمیت بسیار زیادی دارد که با آغاز دولت سیزدهم و روی کار آمدن رییس جمهور شهید- سید ابراهیم رییسی- در این زمینه پیشرفت زیادی حاصل شد و در این گزارش به دستاوردهای حاصل شده در این زمینه اشاره شده است.

به گزارش زندگی نیوز، دولت سیزدهم مردادماه 1400 آغاز به کار کرد و با گذشت 34 ماه از فعالیت خود در حالی با شهادت رییس جمهور به روزهای پایانی اش نزدیک می شود که به اذعان کارشناسان و آمارهای ارایه شده در زمینه خرید تضمینی گندم 129 درصد رشد داشته ایم و روند خرید تضمینی گندم نیز افزایشی بوده و به 10.4 میلیون تن رسیده است.

چهار مولفه در تعیین قیمت خرید تضمینی کالاهای کشاورزی تاثیرگذار است که اولین مولفه، هزینه های تولید مشخص شده یعنی هزینه تولید یک واحد متعارف با احتساب سود معقول برای کشاورزان در نظر گرفته می شود.  مولفه دوم نیز در نظر گرفتن نرخ تورم اعلام شده از سوی بانک مرکزی در زمان تصمیم گیری خرید تضمینی و مولفه سوم نرخ محصولات در بازارهای جهانی و هزینه های جانبی آن است. یعنی به طور مثال وقتی گندم از کشوری خریداری می شود و در بنادر ما تخلیه می شود علاوه بر ارزی که برای گندم پرداخت می شود هزینه های استاندارد، حفظ نباتات، انبارداری، تخلیه و… به آن اضافه خواهد شد که باید در قیمت نهایی دیده شود.

فاکتور چهارم نیز در نظر گرفتن نرخ مبادله درون بخش است. تحولاتی که در خارج از بخش کشاورزی رخ می دهد مانند افزایش قیمت ماشین آلات و دستمزد باید در تعیین قیمت لحاظ شود. بر اساس این 4  فاکتور شورای قیمت گذاری قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی را تعیین می کند.

حفظ امنیت غذایی در گرو اعلام به موقع نرخ خرید تضمینی 

قیمت تضمینی محصولات کشاورزی بر اساس قانون باید پیش از شروع سال زراعی جدید و قبل از آغاز زندگی نیوز اعلام شود. این مسیله از آن جهت مهم است که 4.5 میلیون بهره بردار کشاورزی در انتظار اعلام این نرخ هستند و برنامه های زراعی خود را بر اساس آن تعیین می کنند. اعلام به موقع و مناسب نرخ خریدهای تضمینی می تواند 18 میلیون هکتار زمین کشاورزی را بر اساس برنامه های دولت پیش ببرد و به سمت کشت محصولات اساسی و ضروری سوق دهد که وزن زیادی در ضریب امنیت غذایی کشور دارد.

نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی در سال های گذشته به موقع اعلام نمی شد و در برخی مواقع حتی پس از کشت محصولات کشاورزی اعلام شد. مشکل اصلی علاوه بر اعلام در زمان نامناسب، تعیین نرخ های بسیار پایین تر نرخ خرید محصولات راهبردی بود که ضربه خطرناکی به تولید می زد. در برخی سال ها از جمله سال 1400، کشور مجبور به واردات 8 میلیون تن گندم شد که مهم ترین عامل آن از نگاه کارشناسان، تعیین نامناسب نرخ خرید تضمینی بود.

در برخی مواقع اعلام قیمت خرید تضمینی گندم در دولت قبلی و سالیان گذشته با هفت ماه تاخیر اعلام می شد. کشاورزها وقتی نمی دانستند که قیمت تضمینی چند است محصولات کشاورزی دیگری همچون کلزا، جو و در برخی مناطق خوش آب و هوا هندوانه کشت می کردند و این درحالی بود که گندم از قدیم الایام یک محصول استراتژیک شناخته شده بود و با این کار به تولید ضربه می خورد و برای واردات این محصول ارز زیادی از کشور خارج می شد.

عدم اعلام به موقع قیمت خرید تضمینی؛ دست آویزی برای دلال ها

از طرفی نیز عمده کشاورزان از قشر ضعیف اقتصادی هستند و وقتی قیمت برای آن ها مشخص نبود نمی توانستند تولیدات مناسبی داشته باشند و در این میان شاهد حضور دلال هایی بودیم که محصولات آن ها را پیش خرید می کردند که در بسیاری از مواقع حتی به نفع کشاورز نبود و این امر حتی موجب می شد که دولت نتواند به میزان کافی خرید تضمینی داشته باشد.

حتی بر اساس نظر کارشناسان کشاورزی، برخی کشاورزان با دریافت تسهیلات بانکی اقدام به کشت محصول در سال زراعی می کنند و برخی دیگر به سبب کاهش قدرت خرید به جای مصرف 200 کیلو کود در هر هکتار، 100 کیلو استفاده می کند که این امر بر تولید اثر می گذارد که در دولت سیزدهم میزان تاخیر در اعلام قیمت خرید تصمینی گندم کاهش یافت.

روند افزایشی خرید تضمینی گندم طی دو سال اخیر

 طی دو سال گذشته خرید تضمینی گندم روند افزایشی را طی کرده است و در سال 1400 خرید تضمینی گندم چهار میلیون و 500 هزار تن بود، اما در سال 1401 این عدد به 7.5 میلیون تن و در سال 1402 به 10.4 میلیون تن رسید.

با روی کار آمدن دولت سیزدهم قیمت خرید تضمینی گندم از کیلویی 5000 تومان ابتدا به 7500 تومان افزایش یافت و سپس با آغاز جنگ اوکراین و روسیه و تغییر قیمت های جهانی، در ابتدای سال 1401 قیمت ها به 11 هزار و 500 تومان و مجدد این رقم به 13 هزار تومان افزایش یافت تا کشاورزان متضرر نشوند.

رشد چشمگیر قیمت خرید تضمینی گندم از کشاورزان در دولت سیزدهم نسبت به دولت های گذشته باعث افزایش قابل توجه تولید این محصول راهبردی شد تا جایی که سال 1401 بیش از 7.5 میلیون تن گندم از کشاورزان خریداری شد. برای تعیین نرخ خرید تضمینی گندم در سال 1402 نیز با توجه به نرخ تورم و افزایش هزینه های تولید، دولت نیز برای حمایت از تولیدکنندگان به دنبال افزایش منطقی نرخ خرید گندم بود تا جایی که بر اساس «بسته سیاست حمایت قیمتی و غیرقیمتی محصول گندم» مبنی بر قیمت تضمینی گندم به مبلغ 11 هزار و 500 تومان و یک هزار و 500 تومان یارانه کاشت (تامین بخشی از هزینه های کود و بذر) و به منظور افزایش انگیزه تولید در کشاورزان، رعایت قیمت نسبی محصولات اساسی کشاورزی و تعادل بخشی در الگوی تولید، جزء (3) به ذیل بند (الف) «سیاست حمایت غیرقیمتی» مصوبه مذکور، مبلغ 2000 تومان به ازای هر کیلوگرم گندم تحویلی به عنوان «جایزه تحویل گندم» نیز مقرر شد پرداخت شود.

افزایش 250 درصدی خرید تضمینی گندم در دولت سیزدهم

با نگاهی اجمالی به خرید تضمینی گندم قبل از سال 1400 و پس از آن نشان می دهد که این نرخ با افزایش 250 درصدی همراه بوده است؛ همچنین وزارت جهاد کشاورزی با کمک شرکت بازرگانی دولتی و سازمان تعاون روستایی  سال زراعی 1401 که شهریور ماه 1402 به پایان رسید حدود 10 میلیون و 400 هزار تن گندم به نرخ 15 هزار تومان از کشاورزان خریداری  کردند و میزان تولید گندم نیز به حدود 13 میلیون و 500 هزار تن رسید. در نهایت نیز قیمت خرید تضمینی گندم برای سال 1403 به 17 هزار و 500 تومان افزایش یافت تا بتواند امنیت غذایی را تامین کند و این امر سبب شد که سیلوهای ما مملو از گندم باشد و در این زمینه به امنیت برسیم.

در نتیجه اقدامات انجام شده، وزارت جهاد کشاورزی، عملکرد شاخص خود در بخش کشاورزی کشور، از ابتدای دولت سیزدهم تا پایان سال 1402 را ارایه کرد و از افزایش 129 درصدی خرید تضمینی و 22 درصدی صادرات محصولات کشاورزی از ابتدای دولت سیزدهم تا پایان سال 1402 خبر داد.

پایان خبر زندگی نیوز

رشد 250 درصدی نرخ خرید تضمینی گندم در دولت سیزدهم