چرا نمی توان به کاهش نرخ تورم امیدوار بود؟ / پازوکی: دولت اگر به تفکر تندروها محدود شود، قطعا مردم ضرر می کنند

مریم فکری: در حالی آخرین گزارش رسمی دولت از کاهش 1.1 درصدی تورم بهمن ماه حکایت دارد که آگاهان به علم اقتصاد معتقدند تداوند روند کاهشی تورم تحت شرایطی امکان پذیر است و تا زمانی که اقتصاد ایران اولویت شماره یک نباشد، نباید منتظر تغییرات خاصی در اقتصاد باشیم. به باور آنها، با وجود این که دو سال نیم از آغاز به کار دولت سیزدهم می گذرد، اما راهبرد اقتصادی دولت هنوز مشخص نیست.

با این وجود، مرکز آمار ایران با انتشار جزییات نرخ تورم در بهمن 1402 خبر داد که نرخ تورم نقطه به نقطه به 35.8 درصد و سالانه به 42.5 درصد رسیده است. اگرچه بانک مرکزی انتظار داشت که نرخ تورم در پایان امسال به محدوده 30 درصد برسد، اما با وجود تغییراتی که در تورم مشاهده می شود، پیش بینی ها حاکی از آن است که پرونده سال 1402 با تورم بالای 40 درصد بسته شود.

شرط کاهش نرخ تورم

در همین خصوص، مهدی پازوکی، اقتصاددان در گفت وگو با خبرگزاری زندگی نیوز در واکنش به آمار کاهش نرخ تورم می گوید: ما امیدواریم روند کاهشی نرخ تورم شروع شده باشد، اما نکته این جاست که تداوم کاهش تورم منوط به سیاست های دولت است. یعنی اگر سیاست دولت کنترل حجم نقدینگی باشد، به طور قطع می تواند روند تورم را کنترل کند، ولی اگر سیاست دولت باعث گسترش عدم توازن در بودجه شود و مخارج دولت بیش از درآمدها باشد، منتج به کسری بودجه و کسری بودجه هم منتهی به افزایش حجم نقدینگی و در ادامه، نرخ تورم فزاینده خواهد شد. در نهایت قدرت پول ملی به شدت کاهش پیدا می کند و به دنبال آن، رفاه جامعه پایین می آید.

وی می افزاید: من امیدوارم هماهنگی بین سیاست های پولی و مالی دولت اتفاق بیفتد و دولت سعی کند با انضباط اقتصادی، حجم نقدینگی را کنترل کند. البته همه این ها به مدیریت کلان اقتصادی کشور برمی گردد. اما دولت اگر به سمت برخوردهای پوپولیستی برود، می تواند تبعات بسیار منفی را داشته باشد.

دو شاخص روشن کننده موتور رشد نقدینگی

این کارشناس اقتصادی درباره نقدینگی 8 هزار هزار میلیارد تومانی و پیش بینی 10 هزار هزار میلیارد تومان نقدینگی تا انتهای سال آینده، متذکر می شود: در گزارشی که من ماه گذشته خواندم، دولت اعلام کرده بود که نرخ رشد نقدینگی را به 25.2 درصد کاهش داده است.

پازوکی تصریح می کند: ببینید، دو شاخص، موتور نقدینگی را روشن می کند. یکی، بی انضباطی در سیستم بانکی است که شامل افزایش بدهی های دولت به سیستم بانکی و افزایش بدهی بانک ها به بانک مرکزی می شود. پس بی انضباطی پولی در سیستم بانک مرکزی در افزایش نقدینگی نقش دارد که مسوول آن بانک مرکزی است. دیگری، بی انضباطی مالی در سند بودجه است که کسری بودجه را به دنبال دارد. یعنی وقتی مخارج دولت بیش از درآمدها باشد، این تبعات را خواهد داشت.

وی متذکر می شود: من امیدوارم دولت انضباط پولی و مالی را برقرار کند، چون نقدینگی یکی از مهم ترین عوامل رشد تورم در اقتصاد ایران است. دولت باید نقدینگی را مدیریت کند.

ضعف مدیریت کلان اقتصادی

این اقتصاددان در ادامه می گوید: یکی از ایرادهایی که الان وجود دارد و باید اصلاح شود، این است که مدیریت کلان اقتصادی و به خصوص مدیریت مالی به شدت ضعیف شده است. یعنی در سازمان برنامه، مدیرانی که انتخاب شده است، به شدت نسبت به گذشته ضعیف هستند.

پازوکی تاکید می کند: من فکر می کنم دولت باید حساس شود و سعی کند از مدیریت علمی در اداره سازمان برنامه استفاده کند. یعنی الان آنچه که بیشتر باعث افزایش نقدینگی می شود، برتری سیاست های مالی نسبت به پولی است؛ در حالی که باید هماهنگی بین سیاست های پولی و مالی وجود داشته باشد. یعنی دولت باید مخارج غیرضرور خود را کاهش دهد.

وی می افزاید: در این جا نقش سازمان برنامه به عنوان تخصیص دهنده بودجه در جلوگیری از ریخت وپاش های مالی در سند بودجه بسیار مهم است.

هنوز مخارج دولت مشخص نیست

این کارشناس اقتصادی با اشاره به کسری بودجه تصریح می کند: من نگران هستم و یکی از ایرادهایی که وجود دارد، این است که امروز 5 اسفندماه است، اما هنوز مخارج دولت بیرون نیامده است که بتواند قضاوت کنم چه مخارجی اضافه است.

پازوکی عنوان می کند: در حال حاضر هنوز جدول مخارج دولت بیرون نیامده است. این ها اطلاعات محرمانه نیست.

وی متذکر می شود: درآمدهای دولت تقریبا مشخص است، اما باید مخارج دولت هم مشخص باشد. اگر مخارج دولت افزایش پیدا کند و بیش از درآمدها باشد، شک نکنید کسری بودجه ایجاد می کند. کسری بودجه هم یعنی رشد فزاینده نقدینگی در ااقتصاد ایران.

مشخص نبودن راهبرد اقتصادی دولت پس از دو سال و نیم

این کارشناس اقتصادی می گوید: یکی از ایرادهای کنونی دولت این است که راهبرد اقتصادی دولت مشخص نیست. بیش از دو سال و نیم است که دولت روی کار آمده است، ولی راهبرد اقتصادی اش مشخص نیست.

پازوکی می افزاید: متاسفانه ما در حال حاضر در لیست سیاه اف ای تی اف قرار داریم. ایران، کره شمالی و اگر اشتباه نکنم، میانمار در این لیست قرار دارند.

وی تصریح می کند: دولت باید بداند اگر می خواهد با دنیا تجارت کند و بخش تجارت خارجی در خدمت توسعه اقتصادی باشد و نیز سیستم بانکی با دنیا کار کند و تحریم ها بی اثر شود، باید با جامعه جهانی تعامل داشته باشد. این به نفع دولت است.

این کارشناس اقتصادی عنوان می کند: متاسفانه کاسبان تحریم، افراد کوتوله و افراد ضعیف نمی گذارند چنین اتفاقی بیفتد. شما نگاه کنید، بخشی از فسادی که در اقتصاد ایران وجود دارد، کاسبان تحریم انجام می دهند.

پازوکی متذکر می شود: همه کشورهای منطقه از ما پیشی گرفته اند؛ در حالی که طبق سند چشم انداز 1404 که کمتر از دو سال آن باقی مانده، ما نه تنها شاگرد اول نشدیم، بلکه از رقبای منطقه ای مثل امارات، عربستان، کویت، آذربایجان و ترکیه عقب افتادیم.

وی در ادامه می گوید: دولت اگر به تفکر تندروها و کوتوله ها در ایران محدود شود، قطعا مردم ایران ضرر می کنند و کشور به عقب می رود. بر این اساس، من فکر می کنم باید سیاست خارجی در خدمت توسعه اقتصادی ایران قرار گیرد. اما عکس این اتفاق افتاده و اقتصاد ایران در گرو سیاست است.

223225

چرا نمی توان به کاهش نرخ تورم امیدوار بود؟ / پازوکی: دولت اگر به تفکر تندروها محدود شود، قطعا مردم ضرر می کنند