آیا کوکوین فیلتر است

صرافی کوکوین (KuCoin) از سوی دولت ایران فیلتر نشده است، اما به دلیل اعمال سیاست های اجباری احراز هویت (KYC) و تبعیت از تحریم های بین المللی، عملاً امکان فعالیت و استفاده از خدمات آن برای کاربران ایرانی مقیم کشور وجود ندارد. این محدودیت ها از 31 آگوست 2023 تشدید شده اند و باعث شده اند کاربران ایرانی نتوانند به صورت قانونی و امن در این پلتفرم فعالیت کنند.

بازار ارزهای دیجیتال، با پویایی و نوسانات خود، همواره فرصت ها و چالش های متعددی را برای سرمایه گذاران و معامله گران به ارمغان آورده است. در این میان، صرافی های بین المللی نقش محوری در دسترسی به این بازارها ایفا می کنند. کوکوین، به عنوان یکی از پیشگامان و بزرگان این حوزه، با حجم بالای معاملات و تنوع بی نظیر رمزارزها، همواره مورد توجه کاربران ایرانی بوده است. اما، پیچیدگی های ژئوپلیتیکی و قوانین بین المللی، دسترسی به این پلتفرم را برای شهروندان ایرانی با ابهامات و موانع جدی روبه رو ساخته است.

درک صحیح از وضعیت کنونی صرافی کوکوین برای ایرانیان، فراتر از پاسخ ساده به یک سوال بله یا خیر است. این موضوع نیازمند تحلیل دقیق تفاوت میان فیلترینگ دولتی و تحریم های اعمال شده از سوی خود صرافی یا نهادهای بین المللی است. در این مقاله، به تفصیل به بررسی وضعیت فعلی کوکوین، دلایل اعمال محدودیت ها، ریسک های بالقوه برای کاربران ایرانی و نهایتاً، راهکارهای عملی و جایگزین های امن خواهیم پرداخت تا معامله گران با آگاهی کامل، تصمیمات بهینه ای برای حفظ و افزایش دارایی های دیجیتال خود اتخاذ کنند.

وضعیت کنونی کوکوین برای ایرانیان – فیلترینگ یا تحریم؟

پرسش از وضعیت دسترسی به کوکوین برای ایرانیان، اغلب با ابهامات و سوءتفاهم هایی همراه است. بسیاری از کاربران تصور می کنند که در صورت عدم دسترسی، پلتفرم از سوی دولت ایران فیلتر شده است. اما واقعیت این است که محدودیت های اصلی، نه از جانب فیلترینگ داخلی، بلکه از سیاست های خود صرافی و قوانین بین المللی ناشی می شود.

سیاست احراز هویت اجباری (KYC) و تبعات آن برای ایرانیان

یکی از مهم ترین تحولات در صرافی کوکوین که تأثیر مستقیمی بر فعالیت کاربران ایرانی گذاشته است، اعمال سیاست KYC یا «احراز هویت مشتری» به صورت اجباری است. از تاریخ 31 آگوست 2023، کوکوین اعلام کرد که کلیه کاربران، صرف نظر از سابقه فعالیت، برای دسترسی به تمامی خدمات و امکانات صرافی، ملزم به تکمیل فرآیند احراز هویت هستند.

فرآیند KYC در کوکوین شامل ارائه مدارک شناسایی معتبر از جمله گذرنامه، کارت شناسایی ملی (National ID) یا گواهینامه رانندگی است. این مدارک باید مربوط به کشوری باشند که در لیست کشورهای مجاز کوکوین قرار دارد. متأسفانه، به دلیل تحریم های بین المللی اعمال شده علیه ایران، مدارک شناسایی صادر شده توسط جمهوری اسلامی ایران مورد پذیرش کوکوین قرار نمی گیرند. این عدم پذیرش به این معناست که کاربران ایرانی قادر به تکمیل فرآیند احراز هویت نبوده و در نتیجه، نمی توانند به صورت قانونی در این صرافی فعالیت کنند.

محدودیت های دقیق برای حساب های بدون KYC:

• عدم امکان واریز دارایی های جدید به حساب.
• عدم امکان انجام معاملات اسپات، مارجین و فیوچرز.
• عدم امکان برداشت دارایی از حساب (عملاً میزان برداشت برای حساب های احراز هویت نشده به صفر رسیده است).
• مسدود شدن کامل حساب ها برای هرگونه فعالیت معاملاتی و مالی.

این سیاست، عملاً صرافی کوکوین را برای کاربران جدید ایرانی غیرقابل دسترس ساخته و برای کاربران قدیمی که احراز هویت نکرده بودند، محدودیت های شدیدی در برداشت دارایی ها ایجاد کرده است. حتی مشاهده سابقه معاملات یا مانده حساب نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد.

موضع رسمی کوکوین در قبال ایران

پاسخ به این سوال که آیا کوکوین ایران را رسماً در لیست کشورهای ممنوعه قرار داده است، نیازمند بررسی دقیق رویکرد صرافی و قوانین بین المللی است. بله، کوکوین به صراحت در لیست کشورهای ممنوعه خود به دلیل تبعیت از تحریم های گروه ویژه اقدام مالی (FATF) و دیگر نهادهای بین المللی، ایران را جزو کشورهایی قرار داده است که امکان ارائه خدمات به شهروندان مقیم آن را ندارد. این موضوع یک بار در سال 1397 (حدود 2018 میلادی) نیز اتفاق افتاد که صرافی کوکوین به طور موقت ارائه خدمات به کاربران ایرانی را متوقف کرد. اگرچه پس از مدتی این محدودیت ها کاهش یافت و امکان فعالیت با IP غیرایرانی به صورت غیررسمی فراهم شد، اما با اجباری شدن KYC از سال 2023، این بازه زمانی موقت به پایان رسید.

نکته مهم این است که کوکوین از داخل ایران فیلتر نشده است؛ یعنی می توان وب سایت یا اپلیکیشن آن را بدون ابزارهای تغییر IP (مانند VPN) باز کرد. اما این دسترسی به معنای امکان فعالیت قانونی و امن نیست. تفاوت میان فیلترینگ دولتی و تحریم از سوی صرافی در همین جاست: در حالی که فیلترینگ به معنای مسدود شدن دسترسی از سوی ارائه دهنده خدمات اینترنتی داخلی است، تحریم به معنای عدم ارائه خدمات توسط خود صرافی به شهروندان یک کشور خاص است. در مورد کوکوین، ما با سناریوی دوم مواجه هستیم که به مراتب جدی تر است، زیرا می تواند به مسدود شدن دارایی ها منجر شود.

کوکوین از سوی دولت ایران فیلتر نشده است، اما به دلیل سیاست های احراز هویت اجباری (KYC) و تحریم های بین المللی، عملاً فعالیت برای کاربران ایرانی در آن غیرممکن است و ریسک از دست دادن دارایی ها را به شدت افزایش می دهد.

چالش ها و ریسک های استفاده از کوکوین در شرایط فعلی

با توجه به سیاست های سخت گیرانه کوکوین و تحریم های بین المللی، استفاده از این صرافی برای کاربران ایرانی، حتی با استفاده از روش های غیرمستقیم، با چالش ها و ریسک های قابل توجهی همراه است. آگاهی از این مخاطرات برای هر معامله گری که قصد فعالیت در کوکوین را دارد، ضروری است.

وابستگی به ابزارهای تغییر IP و خطرات آن

برای دور زدن محدودیت های جغرافیایی، کاربران ایرانی ناچار به استفاده از ابزارهای تغییر IP نظیر VPN یا VPS هستند. اما این راهکار خود مجموعه ای از خطرات را به همراه دارد:

• VPN ثابت برای کوکوین: استفاده از VPN یا VPS با IP ثابت و اختصاصی (Dedicated IP) از کشوری غیر از ایران و کشورهای تحت تحریم (مانند آمریکا) ضروری است. IP ثابت به این معناست که آدرس اینترنتی شما در هر بار اتصال، تغییر نمی کند و از نظر صرافی، به نظر می رسد شما همیشه از یک مکان واحد وارد می شوید.
• خطرات تغییر IP ناگهانی: تغییر مکرر IP یا استفاده از IPهای مشترک که توسط افراد زیادی استفاده می شوند، می تواند سیستم های امنیتی کوکوین را تحریک کند. این وضعیت به عنوان فعالیت مشکوک تلقی شده و منجر به درخواست مجدد KYC یا حتی مسدود شدن موقت یا دائم حساب کاربری می شود.
• VPNهای رایگان و اشتراکی: استفاده از VPNهای رایگان یا اشتراکی به هیچ عنوان توصیه نمی شود. این سرویس ها غالباً از امنیت پایینی برخوردارند، دارای تغییرات مکرر IP هستند و حتی ممکن است اطلاعات کاربری شما را در معرض خطر قرار دهند.

ریسک بالای مسدود شدن دارایی ها

خطر مسدود شدن دارایی ها، جدی ترین نگرانی برای کاربران ایرانی در کوکوین است. این اتفاق می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد:

• شناسایی هویت ایرانی: اگر صرافی به هر دلیلی (از جمله تطابق نام با لیست تحریم، استفاده از IP ایران، یا حتی اطلاعات هویتی لو رفته) متوجه هویت ایرانی شما شود، حساب مسدود خواهد شد.
• فعالیت از IPهای مختلف: همانطور که ذکر شد، تغییرات مکرر IP مشکوک تلقی می شود.
• تراکنش های مشکوک: واریز یا برداشت مبالغ بالا به حساب هایی که پیشینه تراکنشی کمی دارند یا تراکنش با آدرس های مشکوک (مثلاً مرتبط با فعالیت های غیرقانونی) می تواند منجر به مسدود شدن شود.

در صورت شناسایی، کوکوین ابتدا درخواست احراز هویت اجباری می دهد. از آنجا که کاربران ایرانی قادر به تکمیل این فرآیند نیستند، دارایی هایشان برای همیشه مسدود خواهد شد. تجربیات تلخ متعدد کاربران در انجمن های آنلاین و شبکه های اجتماعی نشان می دهد که این ریسک بسیار واقعی و ملموس است. بنابراین،

نگهداری دارایی های زیاد در صرافی های خارجی، به ویژه کوکوین، به دلیل ریسک های پیش بینی نشده، بسیار خطرناک است.

مشکلات برداشت و واریز

با اجباری شدن KYC، مشکلات برداشت و واریز برای حساب های احراز هویت نشده به اوج خود رسیده است:

• محدودیت های شدید برداشت: برای حساب های بدون KYC، عملاً امکان برداشت دارایی وجود ندارد. در گذشته ممکن بود برداشت های بسیار محدود مجاز باشند، اما در حال حاضر این امکان تقریباً صفر است.
• چالش های واریز: نه تنها برداشت، بلکه واریز ارز فیات (دلاری، یورویی) و حتی برخی رمزارزها به حساب های احراز هویت نشده نیز با محدودیت مواجه است.
• تجربیات کاربران: بسیاری از کاربران ایرانی گزارش داده اند که حتی پس از واریز مقادیر کم ارز دیجیتال به کوکوین، با مشکل برداشت مواجه شده و دارایی هایشان مسدود شده است.

این مسائل نشان می دهد که حتی اگر به صورت ناشناس در کوکوین ثبت نام کرده باشید، نمی توانید از خدمات آن استفاده کنید و دارایی های شما به نوعی در گرو صرافی قرار می گیرد.

راهنمای عملی و توصیه های امنیتی برای کاربران ایرانی

با توجه به ریسک های مطرح شده، مدیریت دارایی های دیجیتال در کوکوین برای کاربران ایرانی نیازمند دقت و آگاهی بالایی است. توصیه های زیر می تواند به کاهش این خطرات کمک کند:

برای کسانی که هنوز در کوکوین حساب ندارند

توصیه قاطع و شفاف این است: از ثبت نام در کوکوین خودداری کنید. با توجه به سیاست های فعلی KYC و تحریم های بین المللی، ریسک از دست دادن دارایی ها برای کاربران ایرانی در این صرافی بسیار بالا و تقریباً تضمینی است. هیچ تضمینی وجود ندارد که شما بتوانید دارایی های خود را پس از واریز، برداشت کنید. به جای آن، بهتر است به بخش جایگزین های امن و مناسب مراجعه کنید.

برای کسانی که حساب دارند و احراز هویت نکرده اند

اگر پیش از 31 آگوست 2023 در کوکوین حساب کاربری داشته اید و احراز هویت را تکمیل نکرده اید،

اولویت فوری شما باید تلاش برای برداشت تمام دارایی ها باشد.

این دارایی ها را به یک کیف پول شخصی امن (مانند کیف پول های سخت افزاری یا نرم افزاری غیرمتمرکز) یا به یکی از صرافی های داخلی معتبر و قانونی منتقل کنید.

نحوه برداشت دارایی:

1. حتماً با یک IP ثابت و تمیز (Dedicated IP) از کشوری غیر از ایران وارد حساب کاربری خود شوید. از تغییر مکرر IP خودداری کنید.
2. مراحل برداشت را به دقت دنبال کنید. معمولاً برای برداشت، نیاز به وارد کردن کدهای امنیتی مانند 2FA (احراز هویت دوعاملی) است.
3. در صورت بروز مشکل در فرآیند برداشت، می توانید با پشتیبانی کوکوین (با احتیاط فراوان) تماس بگیرید. هنگام مکاتبه با پشتیبانی، به هیچ عنوان به هویت ایرانی خود اشاره نکنید و در صورت لزوم، از همان IP ثابتی که برای ورود استفاده می کنید، استفاده کنید.

خطرات تلاش برای KYC با مدارک جعلی یا اجاره ای: هرگز سعی نکنید با استفاده از مدارک جعلی یا اجاره ای (مدارک شخص دیگری) فرآیند KYC را تکمیل کنید. این کار می تواند عواقب قانونی جدی برای شما به همراه داشته باشد و منجر به از دست دادن دائمی و غیرقابل برگشت دارایی ها و همچنین قرار گرفتن در لیست سیاه صرافی شود.

برای کسانی که قبلاً با مدارک غیرایرانی احراز هویت کرده اند

اگر با مدارک شناسایی کشوری غیر از ایران احراز هویت کرده اید و به این مدارک دسترسی دارید، می توانید با رعایت نکات زیر، ریسک های خود را به حداقل برسانید:

• VPN/VPS ثابت: همیشه و بدون استثنا از VPN یا VPS با همان IP ثابت و دقیقاً از همان کشوری که با آن احراز هویت شده اید، وارد حساب کاربری خود شوید. هرگونه تغییر در IP می تواند مشکوک تلقی شود.
• فعال سازی لایه های امنیتی: تمامی لایه های امنیتی موجود در کوکوین را فعال کنید. این شامل 2FA (احراز هویت دوعاملی)، آنتی فیشینگ کد (Anti-Phishing Code) و در صورت امکان، محدود کردن IPهای مجاز برای ورود است.
• حداقل نگهداری دارایی: حتی با احراز هویت، توصیه می شود که حداقل میزان دارایی را در صرافی نگهداری کنید. در صورت عدم نیاز به ترید مداوم، دارایی های خود را به کیف پول شخصی و امن خود منتقل کنید. این کار، خطر از دست رفتن سرمایه در صورت بروز هرگونه مشکل پیش بینی نشده در آینده را کاهش می دهد.

جایگزین های امن و مناسب کوکوین برای ایرانیان

با توجه به محدودیت ها و ریسک های موجود در استفاده از صرافی های خارجی مانند کوکوین برای کاربران ایرانی، انتخاب جایگزین های امن و قابل اعتماد اهمیت ویژه ای پیدا می کند. گزینه های پیش رو شامل صرافی های داخلی و برخی صرافی های خارجی با سیاست های کمتر سخت گیرانه هستند.

صرافی های داخلی معتبر

صرافی های ارز دیجیتال داخلی، امن ترین و مطمئن ترین گزینه برای اکثریت کاربران ایرانی محسوب می شوند. این پلتفرم ها در چارچوب قوانین جمهوری اسلامی ایران فعالیت می کنند و هیچ گونه نگرانی بابت تحریم یا مسدود شدن دارایی ها برای کاربران وجود ندارد.

مزایای صرافی های داخلی:

• قانونی و امن: کاملاً مطابق با قوانین داخلی فعالیت می کنند و دارایی های شما از امنیت بالایی برخوردارند.
• پشتیبانی فارسی: امکان دریافت پشتیبانی به زبان فارسی، فرآیند حل مشکلات را بسیار آسان تر می کند.
• واریز و برداشت ریالی آسان: امکان واریز و برداشت مستقیم وجه با کارت های بانکی عضو شتاب، فرآیند ورود و خروج سرمایه را ساده می سازد.
• عدم نگرانی بابت تحریم: هیچ نگرانی در مورد تحریم های بین المللی یا تغییر ناگهانی قوانین وجود ندارد.

نمونه های معتبر: در حال حاضر چندین صرافی داخلی معتبر و با سابقه در ایران فعالیت می کنند که از جمله آن ها می توان به تترلند، بیت24، نوبیتکس و والکس اشاره کرد.

توصیه اکید این است که پیش از انتخاب، حتماً درباره این صرافی ها و سابقه فعالیت آن ها تحقیق شخصی کاملی انجام دهید.

معایب:

• تنوع کمتر رمزارزها: نسبت به صرافی های بین المللی، تنوع ارزهای دیجیتال قابل معامله در این پلتفرم ها ممکن است کمتر باشد.
• کارمزدهای گاهی بالاتر: در برخی موارد، کارمزدهای معاملاتی در صرافی های داخلی ممکن است کمی بیشتر از پلتفرم های بین المللی باشد.

صرافی های خارجی با شرایط کمتر سخت گیرانه

تعدادی از صرافی های خارجی نیز وجود دارند که در حال حاضر ممکن است سیاست های KYC اجباری برای برداشت های محدود نداشته باشند یا نسبت به IP ایران حساسیت کمتری نشان دهند. از جمله این صرافی ها می توان به Mexc یا Gate.io اشاره کرد. با این حال،

بسیار مهم است که تأکید شود این گزینه ها نیز بدون ریسک نیستند.

هشدار مهم: شرایط در بازار ارزهای دیجیتال به سرعت تغییر می کند. صرافی هایی که امروز KYC اجباری ندارند، ممکن است فردا سیاست های خود را تغییر دهند. سابقه نشان داده است که بسیاری از صرافی های بزرگ، در نهایت به سمت اجباری کردن احراز هویت برای تمامی کاربران حرکت کرده اند.

توصیه های احتیاطی:

• ریسک پذیری: استفاده از این صرافی ها همیشه با ریسک همراه است و باید با این آگاهی اقدام کنید.
• تحقیق مداوم: تحقیق و بررسی مداوم توسط کاربر برای آگاهی از آخرین تغییرات در قوانین و سیاست های این صرافی ها الزامی است.
• عدم نگهداری طولانی مدت دارایی: به هیچ عنوان دارایی های خود را برای مدت طولانی در این صرافی ها نگهداری نکنید. بلافاصله پس از انجام معاملات، دارایی ها را به کیف پول شخصی امن یا صرافی های داخلی منتقل کنید.

جمع بندی و نتیجه گیری نهایی

در دنیای پیچیده و پرنوسان ارزهای دیجیتال، آگاهی و احتیاط، دو رکن اساسی برای حفظ سرمایه و انجام معاملات امن محسوب می شوند. صرافی کوکوین، اگرچه از نظر دولت ایران فیلتر نشده است، اما به دلیل سیاست های احراز هویت اجباری (KYC) که از 31 آگوست 2023 اعمال شده و همچنین به دلیل تبعیت از تحریم های بین المللی، عملاً برای کاربران ایرانی مقیم کشور غیرقابل استفاده است. این وضعیت، ریسک مسدود شدن دارایی ها را به شدت افزایش داده و امکان برداشت و واریز را برای حساب های احراز هویت نشده، تقریباً ناممکن ساخته است.

توصیه قاطع برای کاربران جدید ایرانی، عدم ثبت نام در کوکوین است. برای کاربرانی که پیش از این در کوکوین حساب کاربری داشته و احراز هویت نکرده اند، اولویت اصلی باید انتقال هرچه سریع تر دارایی ها به یک کیف پول شخصی امن یا یک صرافی داخلی معتبر باشد. حتی برای آن دسته از کاربرانی که با مدارک غیرایرانی احراز هویت کرده اند، استفاده از VPN یا VPS با IP ثابت و فعال سازی تمامی لایه های امنیتی، به همراه عدم نگهداری حجم زیادی از دارایی در صرافی، ضروری است.

در نهایت، انتخاب صرافی های داخلی معتبر به عنوان گزینه های امن تر و پایدارتر برای اکثریت کاربران ایرانی، به شدت توصیه می شود. این صرافی ها با ارائه پشتیبانی فارسی و امکان واریز و برداشت ریالی، تجربه کاربری مطمئن تری را فراهم می آورند. در هر صورت، تحقیق و بررسی مداوم از سوی کاربران برای آگاهی از آخرین تغییرات در قوانین و سیاست های صرافی ها، برای تضمین امنیت دارایی ها، امری حیاتی است.