سرنوشت سربازانی که پایان جنگ را نپذیرفتند چه شد؟

مهسا بهادری: نمایش «جوف» به نویسندگی و کارگردانی جواد سحر در بخش بعلاوه فجر چهل‌وسومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر روی صحنه رفت.

جواد سحر درباره این نمایش گفت: «جوف» سرگذشت گروهی از سربازان است که کورکورانه از فرمانده‌ای اطاعت می‌کنند که پایان جنگ را نمی‌پذیرد. این نمایش، فریاد انسان‌هایی خسته از امیدهای واهی و پوچ است؛ فریادی از انزجار و تلخی که در مسیری سیاه و پایان‌ناپذیر به تصویر کشیده می‌شود. این داستان قصه انسان‌هایی است که در چارچوب قوانین و انتظارات اجتماعی و فردی ناچار به اجرای دستوری می‌شوند که راه گریزی از آن ندارند.

او ادامه داد: متن نمایش تلفیقی از سبک‌های ابزورد و کلاسیک است. این ترکیب به گونه‌ای طراحی شده که در آن از ساختار عمودی و ساختار افقی به‌طور همزمان بهره گرفته شده است. این ویژگی باعث می‌شود که در عین ابزورد بودن فضا، حوادث به شکلی پیوسته و منسجم رخ دهند و مخاطب را به درک عمیق‌تری از داستان هدایت کنند.

این هنرمند افزود: در این نمایش، جنگ مفهومی فراتر از درگیری‌های فیزیکی و خشونت‌آمیز دارد. جنگ واقعی در «جوف» مبارزه‌ای درونی است؛ نبردی که انسان باید با ترس‌ها، اشتباهات و امیدهای واهی خود انجام دهد. این داستان تلاشی است برای پذیرش حقیقت‌های سخت زندگی، جایی که آدمی به‌جای فرار از مسئولیت‌ها، نقشی که در تمام سیاهی‌ها ایفا کرده است را می‌پذیرد.

سحر با اشاره به شیوه اجرایی کار بیان کرد: «شیوه اجرایی نمایش «جوف» مبتنی بر کار با بدن است. این اجرا از تمرین‌های بیومکانیکی میرِهولد بهره گرفته است تا از طریق حرکات و فیزیک بدن، احساسات و فضاهای نمایشی به درستی به مخاطب منتقل شوند. عناصر بصری، طراحی صحنه و نورپردازی نیز به‌عنوان مکملی برای این رویکرد بدنی، به بیان دقیق‌تر پیام نمایش کمک کرده‌اند.»

این نویسنده و کارگردان تئاتر توضیح داد: «جوف» فراتر از مرزهای جغرافیایی و محدودیت‌های زمانی، پیامی جهان‌شمول دارد. مخاطب “این اثر نه یک فرد خاص، نه یک کشور و نه یک دوره خاص تاریخی است، بلکه تمام انسان‌هایی هستند که با مسائل بنیادین زندگی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. تلاش من در این اثر، ارائه این پیام با استفاده از جلوه‌های بصری، نورپردازی و صحنه‌آرایی به‌گونه‌ای است که برای هر مخاطبی قابل درک و ملموس باشد.»

او با اشاره به بخش بعلاوه فجر و رقابتی شدن آن گفت: «به‌عنوان یک کارگردان حاضر در بخش «بعلاوه فجر» که اثری برای ارائه در این بخش آماده کرده‌ام، معتقدم رقابتی شدن این بخش می‌تواند تأثیرات قابل‌توجهی بر کیفیت نمایش‌های تماشاخانه‌های خصوصی داشته باشد.»

این هنرمند ادامه داد: «اولین و مهم‌ترین اثر این تغییر، ایجاد انگیزه برای ارتقای سطح کیفی آثار است. وقتی رقابت وارد عرصه‌ای می‌شود، هنرمندان تلاش بیشتری برای ارائه کارهایی باکیفیت‌تر و خلاقانه‌تر می‌کنند تا بتوانند در فضای رقابتی مورد توجه قرار گیرند. این مسئله باعث می‌شود نمایش‌هایی که در تماشاخانه‌های خصوصی اجرا می‌شوند، نه‌تنها از نظر محتوایی بلکه از لحاظ فنی، طراحی صحنه و کارگردانی نیز رشد کنند.»

کارگردان نمایش «جوف» افزود: «از سوی دیگر، این رقابتی شدن می‌تواند هنرمندان را ترغیب کند تا با معیارهای حرفه‌ای‌تری آثار خود را تولید کنند. تمرکز بر خلاقیت، نوآوری و اصالت در چنین بستری اهمیتی دوچندان پیدا می‌کند. این روند به مرور زمان می‌تواند استانداردهای اجرایی تماشاخانه‌های خصوصی را ارتقا دهد.»

 اگر این رقابت در فضایی سالم و حمایت‌گرانه برگزار شود، بدون شک می‌تواند تأثیری مثبت بر پویایی و ارتقای کیفیت آثار این بخش داشته باشد.

سحر در پایان سخنانش گفت: در نهایت، رقابتی شدن بخش «بعلاوه فجر» فرصتی است برای رشد، دیده شدن و تعامل بهتر میان هنرمندان، تماشاخانه‌های خصوصی و مخاطبان. امیدوارم این تغییر بتواند بستری پویا و تأثیرگذار برای ارتقای هنر نمایش فراهم کند.

۲۴۵۲۴۵